İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Beş Hececilerin Genel Özellikleri Nelerdir?
- Millî edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiirler yazmışlardır.
- Şiirlerinde Anadolu manzaralarını ve Anadolu yaşayışını coşkulu bir dille işlemişlerdir.
- Millî Edebiyat akımından etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır.
- Millî Edebiyatın ölçü, biçim ve nazım şekillerini benimsemiş, o doğrultuda ürünler vermişlerdir.
- Yerel özelliklerimizi yalın bir dille yansıtmaya çalışmışlardır.
- Şiire Birinci Dünya Savaşı ve Millî Mücadele Döneminde başlamışlardır.
- İlk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar, sonradan heceye geçmişlerdir.
- Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak durmayı tercih etmişler; eserlerinde konuşma dilini kullanmışlardır.
- Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi temaları işlemişlerdir.
- Dize kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmayıp yeni biçimler aramışlardır.
- Nesir cümlesini şiire aktarmış ve düz yazıdaki söz dizimini şiirlere yansıtmışlardır.
- Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denemişlerdir.
- Yerli-millî bir sanat ve tarih motiflerini, yaşanan hayat dilimleriyle örülü bir memleket edebiyatı meydana getirmeye yönelmişlerdir.
- Toplumsal bilinç eksikliği hemen hepsini romantizme sürüklemiştir.
- Gerçekçi olmak isterken savaşın da etkisiyle ulusal duyarlılık adına gerçekçiliği yitirmişlerdir.
- Doğaya yönelişi, yurt güzelliklerinin Anadolu’nun basmakalıp söyleyişlerle görüntülenmesi olarak almışlardır.
- Amaçları yurtseverlik kahramanlık temalarının egemen olduğu şiirleriyle topluma güç aşılamaktır.
- Sonuçta sığ bir memleketçi edebiyattan öte gidememişlerdir.
- Hece ölçüsünün genellikle 11’li ve 14’lü kalıbını kullanmışlardır. Daha sonraları, yeni biçimler arayarak oldukça uzun şiirler de yazmışlardır.
- Cumhuriyet dönemine bu toplulukla girilmiştir.
Beş Hececiler Kimlerdir?
Beş Hececiler, Birinci Dünya Savaşı yıllarında şiire başlayıp hece ölçüsüyle başarılı şiirler yazan beş şairimize verilen isimdir. Bu şairler şunlardır:
- Faruk Nafiz Çamlıbel
- Yusuf Ziya Ortaç
- Enis Behiç Koryürek
- Halit Fahri Ozansoy
- Orhan Seyfi Orhon
1) Faruk Nafiz Çamlıbel
- Şiire aruzla başladıktan sonra heceye dönmüştür.
- Aruz ölçüsünü tamamıyla terk etmemiş, kimi şiirlerinde aruzu kullanmıştır.
- “Sanat” isimli şiiri “memleket edebiyatı”nın beyannamesi niteliğindedir. “Han Duvarları” ve “Çoban Çeşmesi” sanatçının diğer önemli şiirleridir.
- Memleket konularının yanı sıra bireysel konularda da şiirler yazmıştır.
- Eserlerinde realizmin ve romantizmin izleri görülür.
- Şiir dışında farklı türlerde de eserler vermiştir.
- Tiyatro eserleri genellikle manzumdur.
Eserleri
Şiir: Han Duvarları, Dinle Neyden, Gönülden Gönüle, Şarkın Sultanları, Çoban Çeşmesi, Sudaki Halkalar, Zindan Duvarları, Akıncı Türküleri
Tiyatro: Yayla Kartalı, Akın, Özyurt, Canavar
Roman: Ayşe’nin Doktoru, Yıldız Yağmuru
2) Orhan Seyfi Orhon
- Şiire aruzla başlamış, daha sonra heceye dönmüştür.
- Hece ölçüsüyle gazel biçiminde şiirler yazmayı denemiştir.
- Birçok şiiri bestelenmiştir.
- Mizah yanı da kuvvetli olan bir yazardır. Yusuf Ziya ile birlikte “Çınaraltı” isimli bir mizah dergisi çıkarmışlardır.
- “Peri Kızı ile Çoban Hikayesi” şairin en sevilen şiirleri arasındadır. Bu şiir manzum bir masal niteliğindedir.
- Fuzulî’nin ünlü Su Kasidesine yazdığı tehzil, edebiyat tarihimizde bu sanatın en mükemmel örneklerindendir.
Eserleri
Şiir: Peri Kızı ile Çoban Hikayesi, Fırtına ve Kar, Gönülden Sesler
Makale: Dün-Bugün-Yarın
Mizah: Asri Kerem, Düğün Gecesi
Bkz: Orhan Seyfi Orhon Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri
3) Halit Fahri Ozansoy
- Edebi kişiliğinin yanı sıra bir öğretmen olan şair, şiirlerinde; aşk, ölüm, hüzün temalarını sıkça işlemiştir.
- Bir dönem “Şair” isimli bir dergi çıkarmıştır.
- “Aruza Veda” şiiriyle edebiyat tarihimiz içinde önemli bir yer edinmiştir.
Eserleri
Şiir: Cenk Duyguları, Rüya, Efsaneler
Roman: Sulara Giden Köprü
Anı: Edebiyatçılar Geçiyor
Bkz: Halit Fahri Ozansoy Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri
4) Enis Behiç Koryürek
- İlk şiirlerinde Servetifünun etkisinde kaldıktan sonra milli edebiyat anlayışına yönelmiştir.
- Hece ile yazdığı ilk şiirlerinde aşk duygularına yer vermekle beraber, daha sonra kurtuluş savaşı yıllarında milli duyguları ve tarihi kahramanlıkları işleyen heyecan yüklü epik şiirler yazmıştır.
- “Gemiciler” başta olmak üzere, özellikle Türk denizcilik tarihiyle ilgili yazdığı şiirlerle tanınmıştır.
- Hayatının son dönemlerinde yazdığı şiirlerde tasavvuf etkisi görülmektedir.
Eserleri
Şiir: Miras, Güneşin Ölümü, Varidat-ı Süleyman
Bkz: Enis Behiç Koryürek Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri
5) Yusuf Ziya Ortaç
- Hem hece hem aruzla şiirler yazmıştır.
- Şiirlerinde günlük hayatın çeşitli görünümlerini sade bir dille işlemiştir.
- Türk edebiyat tarihinin en önemli mizah yazarlarındandır.
- “Akbaba” isimli bir mizah dergisi çıkarmıştır.
Eserleri
Şiir: Akından Akına, Cenk Ufukları, Yanardağ, Kuş Cıvıltıları, Bir Selvi Gölgesi
Anı: Portreler, Bizim Yokuş
Roman: Göç, Üç Katlı Ev
Gezi Yazısı: Göz Ucuyla Avrupa
Bkz: Yusuf Ziya Ortaç Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri